Pluton Dionizos

Cornelis de Vos: Tryumf Bachusa (Dionizosa). Fragment, całość: Wikimedia. Przed 1651 r.

Richard Tarnas podpowiedział, że Pluton to Dionizos. To znaczy, że Pluton, tak jak rozpoznaje go astrologia, w swoich działaniach przejawia się tak, jak grecki bóg Dionizos. [Zob. Tarnas o Plutonie (2020-11-11)]

Friedrich Nietzsche przeciwstawił Dionizosa – Apollonowi. Wprowadził pojęcia tego, co apollińskie i co dionizyjskie, apollińskości i dionizyjskości. Można je przełożyć na bardziej współczesną i mniej poetycką terminologię: Apollo i apollińskość to cywilizacja, podczas gdy Dionizos i dionizyjskość to natura. (Na razie nie zajmujmy się tym, który „byt” astrologiczny, rysowany w horoskopach, odpowiada Apollonowi.) Więc Pluton reprezentuje naturę, to co naturalne lub przesunięcie w stronę natury.

To od razu warto zauważyć, że pod hasłem „natura” rozumiemy rzeczy które wartościujemy zarówno pozytywnie jak i negatywnie. Czyli rzeczy zarówno „dobre” jak i „złe”. Naturalne produkty spożywcze, lub naturalne kosmetyki, lub naturalne leki odbieramy jako dobre, jeśli tak mają napisane na etykietach. Mamy wysoce pozytywny stosunek do wypoczynku „na łonie natury”. Z drugiej strony, natura obdarowała nas chorobami, śmiercią, podatnością na rany, koniecznością udziału w darwinowskiej wojnie genów. Cywilizację rozwinęliśmy po to, żeby jakoś osłonić się przed naporem natury (przed jej gniewem). Tu pomyśl o swoich zębach, z których znaczą część masz tylko dzięki staraniom stomatologów, a więc cywilizacji w jej najbardziej przeciw-naturalnym wydaniu, jako że stomatologia polega na nieustannej walce z tym, co siły natury wyprawiają z naszymi zębami i naprawianiu tego. Cywilizacja ma jedno swoje ramię w postaci techniki (technologii), drugie ramię w postaci regulacji – regulacji prawa, obyczajów, stosunków społecznych, państwa. Słowo „cywilizacja” pochodzi od łacińskiego civitas, co znaczyło: prawo obywatelskie, miasto, państwo. Od tego pochodzi angielskie city – „wielkie miasto”.

Dionizos rządził tym wszystkim, co wyrzucone poza granice miasta z jego „cywilizacją” i regulacjami, lub tym, co napiera na miasto z zewnątrz. Grecy nie przyznawali się do niego, w tym sensie, że uważali go za boga obcego, mówili o nim, że jest to obcy bóg i obcy (im Hellenom) kult, który przybył z zewnątrz, z Tracji. (Trakowie mieli u Greków opinię „grubych”, wulgarnych, gruboskórnych i szalonych barbarzyńców. Tracja, pamiętamy, to dzisiejsza Bułgaria.) Dionizos rządził szaleństwem, szałem, w którym przekraczane są normy cywilizacji, piciem wina i alkoholowym „odlotem”, wyzwolonym seksem i orgiami. Nosicielkami jego kultu były kobiety-bachantki, które upijały się, rozrywały na sobie szaty i biegły w góry, by na surowo pożerać zwierzęta i nieszczęsnych herosów, którzy mieli pecha stanąć na ich drodze. Tu uwaga: do tej pory nigdzie nie znalazłem jasnej odpowiedzi, na ile te opowieści są i były czystą legenda-mitologią, i czy faktycznie istniały jakieś tajne i kobiece kulty, które takie rzeczy praktykowały.

W każdym razie, Dionizos stoi po stronie natury i w przeciwieństwie do cywilizacji, w kolejnych opozycjach:

temat	cywilizacja	natura – dzikość – Dionizos
główny „motor”	rozum	instynkt
stan umysłu	jasny umysł, rozum	upojenie, szaleństwo, odmienne stany świadomości
wino	umiarkowanie...	picie na umór, „delirium”
jednostka vs. gromada	„osobność” osób, prawa osoby	zniesienie różnic i granic, stopienie w jedną „hordę”,w masę
miejsca	miasto	poza miastem: góry, lasy
kraj	cywilizowana Grecja	barbarzyńska (też: górzysta, nieuprawna, zimna!) Tracja
tendencja	równowaga, wygładzanie kantów, kompromis, zgoda	doprowadzenie sprzeczności i konfliktów do skrajności
stan społeczeństwa	sprawiedliwe rządy	anarchia
seks	w ramach dobrego obyczaju	wyzwolony i dziki
człowiek a zwierzęta	rozdzielenie jako bytów z różnych kategorii	ludzie jako jedni ze zwierząt

Dla nas-astrologów atrakcyjne jest utożsamić Dionizosa i Plutona. Będziemy to badać: na ile skojarzenia związane z Dionizosem okażą się pomocne przy rozpoznaniu archetypu Plutona.

Wojciech Jóźwiak
2020-11-09

☚ Jak zajmować się astrologią harmoniczną i nie oszaleć? | Więcej o znaczeniach osi horoskopu ☛

Komentarze, dyskusja

Wojciech Jóźwiak 2020-11-09 18:56:14 512.12514

Próba komentarza

Długo nikt nie pisał w komentarzach pod artykułami, a ponieważ wiele sie zmienilo w otoczeniu, to sprawdzam, czy działają.

Notki forum (1) na tej stronie:

Wojciech Jóźwiak Próba komentarza 2020-11-09 18:56:14

Komentowanie wymaga zalogowania i/lub ważnego abonamentu.